ಸಂಸ್ಕೃತ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದವರಿಗೂ ಕಾಳಿದಾಸನ ಹೆಸರು ಗೊತ್ತಿರುತ್ತದೆ ಎಂದರೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಅತಿಶಯವೇನಿಲ್ಲ ಎನಿಸುತ್ತದೆ.ಆದರೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಗೊತ್ತಿರುವವರಿಗೂ ಕ್ಷೇಮೇಂದ್ರನ ಹೆಸರು ಅಷ್ಟಾಗಿ ಪರಿಚಿತವಲ್ಲ ಎಂದರೆ ಅದೊಂದು ಕಟು ಸತ್ಯ ಎಂದು ಬೇಸರವಾಗುತ್ತದೆ.ಏಕೆಂದರೆ ಹನ್ನೊಂದನೆಯ ಶತಮಾನದ ಕಾಶ್ಮೀರದ ಈ ಮಹಾನ್ ಕವಿ ಕ್ಷೇಮೇಂದ್ರನು ಅಪಾರ ಗ್ರಂಥರಾಶಿಯನ್ನೇ ರಚಿಸಿದ್ದಾನೆ! ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಅನೇಕ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ಬರೆದಿದ್ದಾನೆ.ಒಟ್ಟು ಮೂವತ್ತು ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಅವನು ರಚಿಸಿದ್ದಾನೆ.ರಾಮಾಯಣಮಂಜರಿ,ಭಾರತಮಂಜರಿ, ಬೃಹತ್ಕಥಾಮಂಜರಿ, ದಶಾವತಾರಚರಿತಂ, ಬೌದ್ಧ ಅವದಾನಕಲ್ಪಲತಾ, ಮೊದಲಾದ ಕಥಾಕಾವ್ಯಗಳು, ದೇಶೋಪದೇಶ, ಸಮಯಮಾತೃಕಾ, ಕಲಾವಿಲಾಸ, ನರ್ಮಮಾಲಾ, ಸೇವ್ಯಸೇವಕೋಪದೇಶ, ಮೊದಲಾದ ವಿಡಂಬನಕಾವ್ಯಗಳು, ಚಾರುಚರ್ಯಾ, ನೀತಿಕಲ್ಪತರು, ದರ್ಪದಲನ, ಮೊದಲಾದ ನೀತಿಕಾವ್ಯಗಳು, ಕವಿಕಂಠಾಭರಣ, ಔಚಿತ್ಯವಿಚಾರಚರ್ಚಾ , ಮೊದಲಾದ ಅಲಂಕಾರ, ಔಚಿತ್ಯ,ಗಳಂಥ ಕವಿತ್ವಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾವ್ಯಗಳು, ಹೀಗೆ ಅನೇಕ ಇವೆ ಅವನ ಕೃತಿಗಳು. ಅವನು ಬರೆದ ನೃಪಾವಲೀ, ಚಿತ್ರಭಾರತ, ಮೊದಲಾದ ಅನೇಕ ಕೃತಿಗಳು ಸಿಕ್ಕೂ ಇಲ್ಲ!
ದರ್ಪದಲನವೆಂಬ ಈ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ಷೇಮೇಂದ್ರನು ದರ್ಪವನ್ನು ಮುರಿಯುವ ವಿಷಯವನ್ನು ಕುರಿತು ಕಾವ್ಯರಚನೆ ಮಾಡಿದ್ದಾನೆ.ಇದು ಪದ್ಯಾತ್ಮಕವಾದ ಒಂದು ಪುಟ್ಟ ಕೃತಿ.ಏಳು ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ವಿವಿಧ ಕಥೆಗಳ ಹಾಗೂ ಸುಭಾಷಿತಗಳ ಮೂಲಕ, ವಿವಿಧ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ದರ್ಪ ಅಥವಾ ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಮುರಿಯುತ್ತದೆ.ಒಂದೊಂದು ಅಧ್ಯಾಯ ದರ್ಪಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಒಂದೊಂದು ವಿಷಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅವು, ಕುಲ, ಧನ, ವಿದ್ಯೆ, ರೂಪ, ಶೌರ್ಯ, ದಾನ, ಮತ್ತು ತಪಸ್ಸು. ಈ ಎಲ್ಲ ವಿಷಯಗಳಿಂದಲೂ ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ದರ್ಪವುಂಟಾಗಬಹುದು.ಹಾಗಾಗಬಾರದೆಂಬುದೇ ಕವಿಯ ಉದ್ದೇಶ.ಈ ಸೊಗಸಾದ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ವಿದ್ವಾಂಸರಾದ ಶ್ರೀಯುತ ಡಾ.ಎಚ್.ವಿ.ನಾಗರಾಜರಾವ್ ಅವರು ಪ್ರಪ್ರಥಮ ಬಾರಿಗೆ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅನುವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ.ಈ ಸುಂದರ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ಎಲ್ಲರೂ ಓದಿ ಅದರ ಸದುಪಯೋಗ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
ಲೇಖಕರು: ಕ್ಷೇಮೇಂದ್ರ, ಡಾ.ಎಚ್.ವಿ.ನಾಗರಾಜರಾವ್
ಪ್ರಕಾಶಕರು: ಸಂವಹನ, ಮೈಸೂರು
ಬೆಲೆ:ರೂ.೧೩೦/-
ಮೊದಲ ಮುದ್ರಣ:೨೦೧೪
ಪುಟಗಳು:೧೬೮
ಕಾಮೆಂಟ್‌ಗಳಿಲ್ಲ:
ಕಾಮೆಂಟ್‌ ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡಿ